سخنان گرانبها از امام علیه السلام
ما زارَني أحَدٌ مِن أوليِائي عارِفا بِحَقّي إلاّ شُفِّعتُ فيهِ يَومَ القِيامَةِ ؛
هيچ يك از دوستانم مرا با شناخت حقّم زيارت نمىكند مگر اين كه در روز قيامت شفاعتم از او پذيرفته مىشود .
وسائل الشیعه-ج13-ص552
مَن جَلَسَ مَجلِسا يُحيى فيهِ أمرُنا ، لَم يَمُت قَلبُهُ يَومَ تَموتُ القُلوُبُ ؛
هر كه در مجلسى بنشيند كه در آن ياد ما (اهلبيت) زنده مىشود ، قلبش ، در روزى كه قلبها مىميرند ، نمىميرد .
وسائل الشیعه -ج44-ص278
لَيسَ مِنّا مَن تَرَكَ دُنياهُ لِدِينِهِ و دِينَهُ لِدُنياهُ ؛
از ما نيست آن كه دنياى خود را براى دينش و دين خود را براى دنيايش ترك گويد .
بحار-ج78-ص 346
أَجمِل مُعاشَرَتَكَ مَعَ الصَّغير و الكَبيرِ ؛
نشست و برخاست خود را با كوچك و بزرگ نيكو گردان .
مستدرک الوسائل-ج8-ص354
مَن فَرَّجَ مِن مُؤمِنٍ ، فَرَّجَ اللّهُ عَن قَلبِهِ يَومَ القِيامَةِ ؛
هر كس اندوه مؤمنى را بزدايد ، خداوند در روز قيامت ، غم از دلش مىزدايد .
کافی-ج2-ص200
صاحِبُ النِّعمَةِ يَجِبُ أن يُوَسَّعَ عَلى عِيالِهِ ؛
آن كه صاحب نعمت است بايد كه بر هزينه خانوادهاش وسعت بخشد .
بحار-ج78-ص335
مَن لَم تُتابِعِ رأيَكَ في صَلاحِهِ فلاتَصغَ إلى رأيِهِ وَ انتَظِر بِهِ أن يُصلِحَهُ شَرٌّ ؛
تو نيز از رأى كسى كه از نظر مصلحت انديشانه تو پيروى نكرد ، پيروى نكن ؛ منتظر باش ؛ حادثهاى ناخوشايند او را اصلاح خواهد كرد .
بحار-ج78-ص353
إنَّ اللّهَ أمَرَ بِالشُّكرِ لَهُ و لِلوالِدَينِ ، فَمَن لَم يَشكُر والِدَيهِ لَم يَشكُرِ اللّهَ ؛
خداوند به سپاسگزارى از خود و پدر و مادر فرمان داده است ؛ پس هر كه از پدر و مادرش سپاسگزارى نكند ، خداوند را سپاس نگفته است .
الخصال-ص156
المُسلِمُ الَّذي يَسلَمُ المُسلِمونَ مِن لِسانِهِ و يَدِهُ ولَيسَ مِنّا مَن لَم يَأمَن جارُهُ بَوائِقَهُ ؛
مسلمان كسى است كه مردم از دست و زبان او آسوده باشند و از ما نيست آن كه همسايهاش از شرّ او در امان نباشد .
عیون اخبارالرضا علیه السلام-ج1-ص24
مَن طَلَبَ الأمرَ مِن وَجهِهِ لَم يَزِلَّ ، فَإن زَلَّ لَم تَخذُلهُ الحِيلَةُ ؛
آنكه كار را از راهش بجويد نمىلغزد ، و اگر بلغزد راه چاره در پيشرو دارد .
بحار-ج71-ص 340
مَن سَألَ اللّهَ التَّوفيقَ و لَم يَجتَهِد فَقَدِ استَهزَأَ بِنَفسِهِ ؛
هر كس از خدا توفيق بخواهد و تلاش نكند ، خود را مسخره كرده است .
میزان الحکمه-ح2790
إيّاكَ أن تَتبَعَ النَّفسَ هَواها فَإنَّ في هَواها رَداها ؛
مبادا از هواى نفس پيروى كنى كه در آن نابودى نهفته است .
مشکاه الانوار-ص455
أفضَلُ المالِ ما وُقِىَ بِهِ العِرضُ ؛
بهترين مال آن است كه آبرو با آن محفوظ بماند .
بحار-ج78-ص 352
مَن لَقِيَ فَقيرا مُسلِما فَسَلَّمَ عَلَيهِ خِلافَ سَلامِهِ عَلَى الأغنياءِ لَقِي اَللّهَ يَومَ القِيامَةِ و هُوَ عَلَيهِ غَضبانٌ ؛
هر كس مسلمان فقيرى را ديدار كند و برخلاف سلامى كه به ثروتمندان مىكند، به او سلام كند ، روز قيامت در حالى به ديدار خدا مىرود كه بر او خشگمين است.
عیون اخبارالرضا علیه السلام-ج2-ص52
جَفَّ الْقَلَمُ بِحَقيقَةِ الكِتابِ مِنَ اللّهِ بِالسَّعادَةِ لِمَن آمَنَ وَ اتَّقى وَالشَّقاوَةِ مِنَ اللّهِ تَبارَكَ و تَعالى لِمَن كَذَّبَ وَ عَصى؛
قلم تقدير خداوند بر خوشبختى كسى رقم خورَدْ كه ايمان آورد و تقوا پيشه كند. و بربدبختى كسى رقم خورَدْ كه ايمان نياورد و نافرمانى كند.
قرب الاسناد-ص355
اَلسِّواكُ يَجْلُو الْبَصَرَ وَ يُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ يَذْهَبُ بِالدَّمْعَةِ؛
مسواك زدن، نور چشم و رشد مو را زياد و آبريزش چشم را برطرف مىكند.
بحار-ج76-ص 137
مَنِ اتَّقَى اللّهَ يُتَّقى وَ مَنْ اَطاعَ اللّهَ يُطاعُ؛
هر كس حريم خدا را حفظ كند، حرمتش حفظ مىشود و هر كس خدا را اطاعت كند،اطاعت مىشود.
کافی-ج1-ص137
اَنَّ رَجُلاً اَتَى سَيِّدَنا رَسولَ اللّهِ صلىاللهعليهوآله فَقالَ يا رَسولَ اللّهِ عَلِّمْنى خُلُقايَجْمَعُ لى خَيْرَ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ فَقالَ صلىاللهعليهوآله لا تَكْذِبْ؛
مردى نزد سرور ما رسول خدا صلىاللهعليهوآله آمد و عرض كرد: به من اخلاقى بياموزيد كه خيردنيا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمودند: دروغ نگو.
فقه الرضا علیه السلام-ص354
وَقِّرُوا كِبارَكُمْ وَ ارْحَمُوا صِغارَكُمْ وَ صِـلُـوا اَرْحـامَـكُمْ؛
به بزرگترهايتان احترام بگذاريد و با كوچكترها مهربان باشيد و صله رحم نماييد.
عیون اخبارالرضا علیه السلام-ج2-ص265
رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحيا اَمْرَنا ... يَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ يُعَلِّمُهَا النّاسَ ، فَاِنَّ النّاسَلَوْ عَلِموا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعونا؛
رحمت خدا بر بندهاى را كه امر ما را زنده كند... دانشهاى ما را فرا گيرد و به مردمبياموزد. اگر مردم زيبايىهاى سخنان ما را مىدانستند، از ما پيروى مىكردند.
معانی الاخبار-ص 180
إِنَّ اللّهَ يُؤَخِّرُ إِجابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقا إلى دُعائِهِ وَيَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَنْأَسْمَعَهُ، وَيُعَجِّلُ إجابَةَ دُعاءِ الْمُنافِقِ وَيَقُولُ: صَوْتٌ أَكْرَهُ سَماعَهُ؛
خداوند اجابت دعاى مؤمن را به شوق (شنيدن) دعايش به تأخير مىاندازد ومىگويد: «صدايى است كه دوست دارم آن را بشنوم» و در اجابت دعاى منافق عجلهمىكند و مىگويد: صدايى است كه از شنيدنش بدم مىآيد.
فقه الرضا علیه السلام-ص 345
تزاوَرُوا تَحـابـّوا و تَصـافَحُـوا و لا تَحـاشَمُـوا
به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید.
بحارالانوار، ج78، ص 347
مَا التَقَت فِئَتانِ قَطُّ إِلاّ نُصِرَ أَعظَمُهُما عَفوا؛
هرگز دو گروه با هم روياروى نشدند، مگر اين كه با گذشت ترين آنها پيروز شد.
كافى، ج2، ص108، ح8
مَن لَم يَشكُرِ المُنعِمَ مِنَ المَخلوقينَ لَم يَشكُرِ اللّه عَزَّوَجَلَّ
هر كس در مقابل خوبى مردم تشكر نكند، از خداى عزّوجلّ تشكر نكرده است.
عيون الاخبارالرضاعليه السلام، ج1، ص27، ح2
إِنَّ اللّه تَبارَكَ وَ تَعالى لَم يُبِح أَكلاً وَلاشُربا إِلاّ لِما فيهِ المَنفَعَةُ وَالصَّلاحُ وَلَم يُحَرِّم إِلاّ ما فيهِ الضَّرَرُ وَالتَّلَفُ وَالفَسادُ، فَكُلُّ نافِعٍ مُقَوٍّ لِلجِسمِ فيهِ قُوَّةٌ لِلبَدَنِ فَهُوَ حَلالٌ؛
خداوند تبارك و تعالى هيچ خوردنى و نوشيدنى را حلال نكرده است مگر آن كه در آن منفعت و صلاحى بوده و هيچ خوردنى و نوشيدنى را حرام ننموده مگر آن كه در آ ن زيان و مرگ و فسادى بوده است پس هر چيز سودمندى مقوّى براى جسم، كه باعث تقويت بدن است حلال شده است.
مستدرك الوسائل، ج16، ص333، ح2
لَيسَ مِن دَواءٍ اِلاّ وَهُوَ يُهيجُ داءً؛
دارويى نيست مگر اين كه بيمارى ديگرى را تحريك مى كند.
روضه كافى، ص 273
اِثنانِ عَليلانِ أَبَدا: صَحيحٌ مُحتَمٍ وَعَليلٌ مُخَلِّط؛
دوگروه هميشه مريضند، سالمى كه پرهيز میكند و مريضى كه پرهيز نمیكند.
فقه الرضا، ص 340
عَلَيكَ بِالاِثمِدِ فَاِنَّهُ يَجلُو البَصَرَ وَ يُنبِتُ الشفارَ وَ يُطَيِّبُ النَّكهَةَ وَ يَزيدُ فِى الباه؛
سرمه سياه بِكشيد، چرا كه ديده را جلا مىدهد، مژهها را مىروياند، دهان را خوشبو مىكند و بر توان جنسى مىافزايد.
مكارم الاخلاق، ص 46
مِن اَخلاقِ النبياءِ التَّنَظُّفُ؛
پاكيزگى از اخلاق پيامبران است.
كافى، ج 5، ص 567، ح 50
اَلسَّخىُّ يَأكُلُ مِن طَعامِ النّاسِ لِيَأكُلوا مِن طَعامِهِ ، والبَخيلُ لا يَأكُلُ مِن طَعامِ النّاسِ لِئَلاّ يَأكُلوا مِن طَعامِهِ؛
سخاوتمند از غذاى مردم مى خورد، تا مردم از غذاى او بخورند اما بخيل از غذاى مردم نمى خورد تا آنها نيز از غذاى او نخورند.
بحارالأنوار، ج71، ص352،ح8
أحسَنُ الناسِ إیماناً أحسَنُهم خُلقاً و ألطَفُهم باَهلِه، وَ اَنا اَلطَفُکم بِاَهلى؛
نیکوترین مردم از نظر ایمان، خوش خلق‌ترین و با لطفترین آنها نسبت به اهل خویش است.
عیون اخبار الرضا، 38
مَن تَبَسَّمَ فى وَجهِ أخيهِ المُؤمِنِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً؛
هر كه به روى برادر مؤمنش لبخند بزند، خداوند برايش ثوابى خواهد نوشت.
دوستى در قرآن و حدیث، ص 216 ،ح 535
إنَّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ أقرَبُ إلَى اسْمِ اللّهِ الأْعظَمِ مِن سَوادِ الْعَينِ إلى بَياضِها؛
بسم اللّه الرحمن الرحيم، به اسم اعظم نزديكتر است از سياهى چشم به سفيدىاش.
عيون أخبار الرضا، ج 1، ص 8
مَعنى قَولِ القائِلِ بِسمِ اللّهِ أَىْ أَسِمُ عَلى نَفسى سِمَةً مِن سِماتِ اللّهِ و هِىَ الْعِبادَةُ؛
معناى گفته كسى كه بسم اللّه مىگويد، يعنى نشانى از نشانههاى خداوند را بر خود مىگذارم و آن عبادت است.
التوحيد، ص 229
لاتدعوا العمـل الصالـح و الاجتهاد : فى العباده اتكالا على حب آل محمد (ص) و لا تدعوا حب آل محمـد(ص) لامرهـم اتكـالا علـى العبـاده فـانـه لايقـبل احـدهـمـا دون الاخر.
مبادا اعمال نيك را به اتكاى دوستى آل محمد(ص) رها كنيد , مبادا دوستى آل محمد(ص) را به اتكاى اعمال صالح از دست بدهيد, زيرا هيچ كدام از ايـن دو , به تنهايى پذيرفته نمى شود.
بحار الانوار,ج 78,ص 348.
صدیقُ کلُّ امرئٍ عَقلُهُ و عَدُوُّهُ جَهلُهُ؛
دوست هرکسی عقل اوست و دشمن هر کس نادانی اوست.
جهاد النفس، ح82
لايكـون المـومـن مـومنـا حتـى تكـون فيه ثلاث خصـال :
1ـ سنه من ربه .
2ـ وسنه من نبيه.
3ـ و سنه من وليه.
فـاما السنه مـن ربه فكتمان سـره. و امـا السنه من نبيه فمـداراه الناس . و امـا السنه مـن وليه فـاصبـر فـى البـاسـاء و الضـراء.
مـومـن , مـومـن واقعى نيست, مگـر آن كه سه خصلت در او بـاشــد: سنتـى از پـروردگـارش و سنتـى از پيـامبـرش و سنتـى از امـامـش. اما سنت پروردگارش , پـوشاندن راز خود است, اما سنت پيغمبرش , مدارا و نرم رفتارى با مردم است, اما سنت امامـش صبر كردن در زمان تنگدستـى و پريشان حالى است.
اصـول كـافـى, ج 3,ص 339
ثلاثه موكل بها ثلاثه: تحامل الايام على دوى الادوات الكامله واستيلاء الحـرمان علـى المتقـدم فى صنعته, و معاداه العوام على اهل المعرفه.
سه چيز وابسته به سه چيز است:
1ـ سختـى روزگـار بـر كسـى كه ابزار كـافـى دارد,
2ـ محـروميت زيـاد بـراى كسـى كه در صنعت عقب مـانـده بـاشـد,
3ـ و دشمنى مردم عوام با اهل معرفت.
بحارالانوار, ج 78,ص 345
العقل حباء مـن الله,والادب كلفه فمن تكلف الادب قدر عليه, و مـن تكلف العقل لـم يزدد بذلك الا جهلا.
عقل , عطيه و بخششى است از جانب خدا, و ادب داشتن, تحمل يك مشقت است, و هر كـس با زحمت ادب را نگهدارد, قادر بر آن مى شود, اما هر كه به زحمت بخواهد عقل را به دست آورد جز بـرجهل او افزوده نمـى شود.
بحـارالانـوار,ج 78,ص 342.