راه‌های معرفت نفس

سؤال:

 آیا راهی برای شناخت نفس و معرفت حقیقی نسبت به آن، وجود دارد؟

جواب:

امام حسن مجتبی )علیه السلام) می‌فرمایند: « وَ لَوْلا مُحَمَّدٌ (صلوات الله علیه و آله) و الْاوصیاءُ مِنْ وُلْدِهِ کُنْتْمْ حَیاری کَالْبَهائِمِ لاتَعْرِفونَ فَرْضاً مِنَ الْفرائِضِ وَ هَلْ یُدْخَلُ قَرْیَهٌ اِلاّ مِنْ بابِها»؛ 
اگر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و معصومین (علیهم السلام) نبودند، شما هم‌چون چارپایان، حیران بودید. هیچ واجبی از واجبات را نمی‌دانستید. آیا برای ورود به دهکده، می‌توان از غیر درآن وارد شد؟

به راستی اگر راه را برایمان نمی‌گشودند، می‌توانستیم راه خود را بیابیم؟ بی‌گمان اگر بخواهیم در انجام وظیفه‌‌ای از وظایف خود موفق شویم، باید راه اهل بیت (علیهم السلام) را دنبال کنیم.

پس با دو چیز می‌توان نفس را شناخت: عقل و گفتار اهل بیت (علیهم السلام) که همان وحی الهی است. هر دوی این‌ها، همان راه ارتباط با خداوند است؛ چون راه عقل، غیر از شرع نیست.

اگر خود را شناختیم، گناه نخواهیم کرد. کسانی که خود را می‌شناسند، بسیار بهتر عمل می‌کنند. ما بی‌خبرانیم و دزد با خانه‌ای سروکار دارد که صاحب آن در غفلت و بی‌خبری به سر می‌برد.

---------------

پی نوشت:

1. بحار الانوار ، ج 23، ص 99.