اقسام روزه وانواع روزه داران
اقسام روزه وانواع روزه داران
1- روزه ى عام: یعنى کف نفس و اجتناب از مفطرات که اولین درجه روزه است و به روزه عوام موسوم میباشد.
2- روزه ى خاص: یعنى نگهدارى تمام اعضا و جوارح از گناهان، که چنین روزه دارانى پیرامون گناه نمى روند و چشم آنان مى بیند آنچه رضاى خدا در آن است و گوش و زبان و همه اعضاى آنان در خدمت خدا قرار مى گیرد.
3- روزه خاص الخاص یا اخص: یعنى دور شدن از ما سوى الله و از قلب تمام مشاغل را غیر از خدا دور نمودن، که این نوع روزه فقط اختصاص به اولیاى خدا دارد.
با این بیان مبطلات هر نوع از انواع و درجات مذکور روزه به حسب همان نوع مى باشد یعنى روزه ى عام با خوردن و آشامیدن و سایر مبطلات که در رساله هاى علمیه ذکر شده، باطل مى شود و روزه ى خاص نیز با انجام هر یک از منهیات و گناهان، و روزه اخص هم با واردات قلبى و خاطرات قلبى و توجه به غیر از آن عظمت تنزل مىیابد (به کتاب المحجة البیضاء، ج 2 ص 132 مراجعه شود.)
حضرت على علیه السلام فرمودد:
روزه داشتن قلب (از اندیشه هاى گناه) بهتر است از روزهى زبان و روزهى زبان برتر است از روزه داشتن شکم(خوددارى از خوردن و آشامیدن(.
گروه بندى روزه داران
گروه اول: این گروه فقط از خوردن و آشامیدن و سایر مفطرات امساک مىکنند، ولى اعضا و جوارح آنان به انواع فضایح و آداب بد افطار مىکند، پس این روزه روزهى اهل اهمال است.( بحارالانوار، ج 97، ص 345.)
گروه دوم: گروهى بعضى جوارح را از آداب زشت نسبت به مالک روز حساب حفظ مىکنند و در این روز بین حفظ و ضایع نمودن روزه در حال ترددّند )بعضى از اعضا را در بعضى ساعات حفظ مى کنند(
گروه سوم: گروهى مستحبات و ادعیه وارده را نیز بر حسب عادتهاى همیشگى خود انجام دهند و این قید عادت، باعث عدم صحت نیت آنان است، لذا عملشان به مقدار اهمال خلوص آنان است.
گروه چهارم: گروهى به ضیافت الله وارد مىشوند در حالى که قلوبشان از معارف غافل است و بى نشاط و کسل هستند، گویى اعضا و جوارحشان سنگین شده است و با زور کارها را انجام مى دهند، حال این گروه، حال کسانى است که هدایایى به طرف سلطان مىبرند در حالى که از حمل این بار کراهت دارند، علاوه بر این که این هدایا به عیوبى آلوده است که مانع پذیرفتن آن میشود.
گروه پنجم: گروهى اعضا و جوارح را از افطار حفظ مى کنند و آنچه به آنها متعلق است را اصلاح مى کنند، لکن قلب را از خطورات و توجهاتى که مانع از عمل صالح است حفظ نمى کنند.
گروه ششم: گروهى با قلوب و عقلهاى طاهر شده، وارد ماه رمضان مىشوند، زیرا در حضور خدایى که از غیب و نهان آگاه است، خود را از گناه مراقبت و محافظت نمودهاند و نسبت به آنچه که خداى تبارک و تعالى خواسته بود تا در حفظ آن بکوشند، کوشیدند. حال اینان حال کسانى است که موفق به کسب رضایت مولا شده اند.
گروه هفتم: و گروه دیگر به حفظ قلب و عقل و اعضا و جوارح از گناهان و عیوب و زشتىها، کفایت و قناعت نکرده، بلکه خود را مشغول به اعمال صالح و نیکو نموده اند که حضرت حق تعالى به آنان توفیق داد. )نه تنها ظروف وجودیشان را طاهر نگاه داشتند، بلکه به زیور و زینت مستحبات نیز آن را آراییده اند( پس این گروه، صاحب تجارتى سودمند و مطالبى موفقیت آمیز بوده اند .